Zamość, 19.11.2022

Droga Aniu,

Dzisiaj pisze do Ciebie chyba już w nastroju Andrzejkowo - Mikołajkowo - Stajennym. Tym razem list na wesoło, czyli pytania „nie najmądrzejsze” o koniach i z końmi związane. Może będziesz miała chwilę radości, odpowiadając na kilka z nich. Kto wie? Zatem o to i one:

1. Ile koń ma włosów w sierści a ile na grzywie?
2. Jak daleko koń widzi i czy widzi kolory?
3. Jak często koń mruga powieką i czy mogą pojawić się łzy?
4. Czy koński nos potrafi z daleka wyczuć zapachy? Z jakiej odległości?
5. Gepard – to najszybciej biegające zwierzę na lądzie. A koń? Jak szybko jest w stanie pędzić? Jest jakiś rekord?
6. Wiemy, że koń potrafi pływać – Czy są znane przypadki, jaki najdłuższy dystans pokonał koń wpław?
7. Polscy kawalerzyści, ułani – dbali bardzo o swoje konie. Czy są znane Ci jakieś historyczne ciekawostki, rytuały związane z końmi w wojsku?
8. Podobno koń potrafi wrócić sam do domu… prawda czy mit?
9. Koń rozpoznaje właściciela po głosie – prawda czy fałsz?
10. Czy koński włos z ogona faktycznie gra pierwsze skrzypce? Czy naprawdę używany jest do smyczka?
11. Czy koń potrafi zmienić kolor sierści?

Może dopisz też swoje „pytania nie najmądrzejsze” i ciekawostki z końskiego życia wzięte.

pozdrawiam

Marcin

 

Lębork, 27.11.2022

Drogi Marcinie,

Dziękuję za tak miłą odskocznię od codziennych obowiązków i możliwość dostarczenia odpowiedzi na „Andrzejkowo-Mikołajkowe" pytania. Z ogromną przyjemnością udzielam więc responsu :-)

 

Ile koń ma włosów w sierści a ile na grzywie?

Z całą pewnością na końskim ciele jest więcej włosów niż mrówek w mrowisku.

Dokładnie ile jest ich na ciele a ile w grzywie? Nie wiadomo ponieważ dokładny pomiar gęstości włosia wymaga sporej interwencji technicznej a i tak wyznaczona gęstość nie będzie w pełni wiarygodna ponieważ różne obszary ciała konia wykazują różne cechy więc gęstość w zależności od obszaru ciała może się różnić.

Uogólniając pomiary to jeden koń może posiadać od 2,5 miliona do 17 milionów pojedynczych włosów na ciele.

Na gęstość włosia składają się następujące czynniki:

- Genetyka

Geny determinują różne składniki włosów, skóry i ciała. Kuce i konie prymitywne z reguły są bardziej urodziwe w owłosienie w odróżnieniu od ras szlachetnych.

- Hormony

- Odżywienie

Niedobory witamin i minerałów, a także ich przedawkowanie (np selenu) mogą objawiać się zmianami w skórze powodującymi wypadanie włosia.

- Uszkodzenia

Niska gęstość włosów może wystąpić z powodu niewłaściwego obchodzenia się z włosiem. Może dotyczyć różnych chorób- alergii, atopii, pasożytów, grzybic a także uszkodzeń mechanicznych- drapania, wycierania grzywy czy ogona oraz rozczesywania grzebieniem grzywy i ogona co powoduje ich osłabienie a następnie wypadanie i przerzedzenie.

- Skutki uboczne niektórych leków.

 

Jak daleko koń widzi i czy widzi kolory?

Na płaskim terenie koń jest w stanie dostrzec obiekt z odległości około 1,5 km. Końskie oczy są idealnie stworzone do tego aby wypatrzyć zwierzęta drapieżne. Jednak sposób ostrości widzenia jest cechą indywidualną. Około 1/3 koni domowych jest krótkowzroczna, co oznacza, że nie widzą wyraźnie szczegółów, dopóki nie podejdą blisko przedmiotu, a około 43% koni jest dalekowzroczna i jest w stanie dostrzec szczegóły dopiero wtedy, gdy znajdują się dalej od obiektu. Różnice te mogą wpływać na to, jak dobrze koń radzi sobie w określonych czynnościach i jak reaguje na bodźce wzrokowe.

Na ostrość wzroku ma także wpływ wiek i kształt głowy. Wraz z wiekiem, podobnie jak u ludzi, soczewka traci elastyczność. Najlepszą ostrość widzenia konie uzyskują w wieku 7 lat. Konie ras standardowych i pełnej krwi angielskiej mają lepszą ostrość widzenia niż np konie arabskie.

Ze względu na umieszczenie oczu po bokach  wierzchowce mają mniejsze pole percepcji głębi niż ludzie co utrudnia im określenie względnej odległości. Oprócz tego posiadają tak zwane dwa martwe punkty. Nie widzą niczego bezpośrednio za sobą ani punktu przed pyskiem, od poziomu oczu do ziemi pod nosem. Z tego względu rumak nie widzi trawy, którą aktualnie zrywa.

Dodatkowo konie to zwierzęta dichromatyczne (posiadają dwa rodzaje czopków), czyli widzą zmniejszoną liczbę kolorów w porównaniu z ludźmi, którzy są trichromatyczni (posiadają 3 rodzaje czopków). Oznacza to, że ludzie widzą cztery podstawowe odcienie kolorów: czerwony, zielony, niebieski i żółty oraz odcienie pośrednie między tymi kolorami. Natomiast wierzchowce widzą świat tylko w barwach błękitów i żółci. A zieleń, kolor pośredni między żółcią a błękitem objawia im się inaczej niż ludziom i jest dla koni bardziej zbliżona żółci.  Barwa czerwony objawia im się jako kolor ziemisty z lekko żółto-niebieskim odcieniem. Fiolet natomiast jako szarość. 

Przeprowadzono również kilka eksperymentów w jaki sposób kolor i rodzaj przeszkód wpływa na wyniki sportowe. Wykazano, że konie skaczą wydajniej przeszkody, które bardziej kontrastują z otoczeniem. Dowiedziono również, że przeszkody naturalne w postaci drewnianych bel czy pni wierzchowce skaczą umiejętniej na podłożu trawiastym jeśli pozbawione są one kory co sprawia, że przeszkoda mocniej kontrastuje z podłożem (jest od niego jaśniejsza). Natomiast na podłożach piaszczystych przeszkody rustykalne są lepiej widoczne dla koni gdy widnieje na nich ciemna kora. Dowiedziono również, że rodzaj farb do malowania przeszkód ma znaczenie. Farby matowe białe są lepsze niż farby białe dające efekt połysku ponieważ w słoneczny dzień błyszcząca biel jest dla koni trudniej widoczna.

 

Jak często koń mruga powieką i czy mogą pojawić się łzy?

Mruganie ma oczywistą funkcję ochrony oka a jego natężenie różni się w zależności od środowiska, w którym koń przebywa a także od intensywności nasłonecznienia. Mrugnięcia czyli zamykanie powiek mają na celu nawilżenie powierzchni oka (rozprowadzanie łez), usunięcie zanieczyszczeń oraz bakterii znajdujących się na gałce ocznej lub ochronę błony oka na nagłe uszkodzenie mechaniczne. Przyczyną widocznego łzawienia może być ciało obce, drażniące gazy lub pyły albo zakażenia, schorzenia zatok, alergia, zakażenia górnych dróg oddechowych.

Mruganie u koni ma też inne przyczyny. Liczenie liczby mrugnięć konia może dużo nam powiedzieć o jego temperamencie i stanie zdrowia. Obserwując mrugnięcia możemy dużo dowiedzieć się co aktualnie dzieje się w końskim mózgu.

Dowiedziono, że wystraszone konie mrugają zdecydowanie mniej. W jednym z badań stwierdzono, że w normalnych warunkach ilość mrugnięć na jedną minutę wynosi od 8 do 9 a w przypadku pobudzenia tylko 5 razy na minutę. Częstotliwość mrugnięć spada również w czasie frustracji. W jednym z eksperymentów wykazano, że w czasie złamania rutyny karmienia częstotliwość mrugnięć spadła ale intensywność drgania powiek wzrosła. Natomiast bardzo intensywne mruganie może być sygnałem uspokajającym, które oznacza „nie rób mi krzywdy" ale może być też bardzo pozytywnym objawem pozbywania się napięć w ciele.

U koni starszych z PPID odkryto, że częstotliwość mrugnięć na minutę zmniejsza się w porównaniu do koni zdrowych.

 

Czy koński nos potrafi z daleka wyczuć zapachy? Z jakiej odległości?

Konie nie posiadają tak doskonałego węchu jak psy jednak zmysł ten jest u nich bardziej rozwinięty niż u ludzi. Zdolność wyczuwania zapachów ze znacznie większej odległości niż u ludzi pozwala im zidentyfikować zapach drapieżnika a także zlokalizować źródła wody. Szacuje się, że konie posiadają 300 milionów czujników węchowych (ludzie jedynie 5-6 milionów). Dodatkowo zwierzęta te wyposażone są w dodatkowy układ węchowy zwany jako narząd lemieszowo-nosowy (narząd Jacobsona) wykrywający feromony. Feromony to sygnały chemiczne, które wyzwalają specyficzną reakcję społeczną u członków tego samego gatunku. Są używane przez konie do komunikowania różnych rzeczy, np wyrażania strachu, agresji lub wrażliwości seksualnej. Feromony odgrywają ważną rolę w interakcjach społecznych i mają znaczący wpływ na zachowania koni. Oprócz feromonów konie odczuwają inne zapachy lotne co pozwala im właściwie poznawać otoczenie i poruszać się po nim. Silny zmysł węchu jest częścią instynktu przetrwania i pomaga zachować koniom bezpieczeństwo i zdrowie. Konie są w stanie rozpoznawać po zapachu inne konie a także swoich ludzkich właścicieli.

Konie są zdolne odczuwać zapachy w systemie „stereo“. Opuszki węchowe są jedną z niewielu struktur w mózgu, które się nie krzyżują. Receptory w lewym nozdrzu konia są bezpośrednio połączone z lewą opuszką węchową a z prawego nozdrza z prawą stąd konie bardzo szybko potrafią zidentyfikować kierunek, z którego pochodzi zapach. Odległość z jakiej wierzchowiec jest w stanie wyczuć zapach zależy od jego intensywności a także od pogody i natężenia oraz kierunku wiatru. Szacuje się, że psy są w stanie wyczuć zapach z odległości 1 km a konie z 600-700 metrów.

 

Gepard - to najszybciej biegające zwierzę na lądzie. A koń? Jak szybko jest w stanie pędzić? Jest jakiś rekord?

Ciało geparda jest bardzo lekkie w porównaniu do masy ciała konia. W stosunku do wielkości ciała konie należą do najszybszych ssaków na ziemi. Są stworzone do biegania. Adaptacją do takiego trybu życia jest ich budowa ciała. Długie nogi zapewniają możliwość długiego wykroku. Dodatkowo ich dolne części posiadają bardzo niewiele tkanki mięśniowej i składają się głównie ze ścięgien, więzadeł i kości co sprawia, że są wydajne.

Konie Quater to najszybsza rasa koni na krótkich dystansach (1/4 mili) podczas gdy konie pełnej krwi angielskiej są najszybsze na średnich dystansach (2-3 mile). Najszybszą rasą a zarazem najbardziej wytrzymałą na długich dystansach są konie arabskie.

Średnia maksymalna prędkość konia wynosi 40-48 km na godzinę jednak Quatery czy konie krwi angielskiej potrafią biec z prędkością nawet 70 km na godzinę.

Zawrotna prędkość podczas wyścigu została osiągnięta przez Winning Brew trenowaną przez Francisca Vitale (USA) i wyniosła 70,76 km na godzinę. 14 maja 2008 roku klacz pokonała 402 metry w czasie 20,57 sekundy. Natomiast rekord na 2414 metrów wyniósł 60,86 km na godzinę, a osiągnął go 3-letni Hawkster w Kaliforni.

Według oficjalnych danych najszybszym koniem w historii świata jest A Long Goodby. W 2005 roku galopował z prędkością 88,5 km na godzinę.

 

Wiemy, że koń potrafi pływać- czy są znane przypadki, jaki najdłuższy dystans pokonał koń wpław?

Konie potrafią pływać jednak nie wszystkie są w tym perfekcyjne pomimo, że pływanie nie jest dla nich skomplikowanie trudne ponieważ posiadają ogromne płuca. Oczywistą oczywistością dla której konie posiadają umiejętność pływania jest instynkt. Dzikie konie wędrowały po urozmaiconych terenach i niejednokrotnie w ramach zdobycia pożywienia lub ucieczki musiały przepławić się na drugi brzeg.

Konie pływają z prędkością średnio 7 km na godzinę. Zwykle bez większego zmęczenia przepływają odległość pół kilometra. Zużywają dużo energii podczas pływania  i w rzeczywistości 10-minutowe pływanie może być równoznaczne z galopem przez kilka kilometrów. Araby i mustangi są najlepszymi pływakami ze wszystkich koni ponieważ charakteryzują się najwyższą wytrzymałością.

Coroczne imprezy w Chincoteague są najprawdopodobniej najbardziej znanymi imprezami „pływających koni“ na świecie. Od 1925 roku odwiedzający przyjeżdżają z całego świata aby obejrzeć zdziczałe kuce przepływające przez kanał Assateague.

Sławnym koniem, który zrobił furorę w świecie jeździeckim w 2016 roku jest Rebel Rover, który samodzielnie wyruszył na 11-kilometrowy rejs wzdłuż plaży Sandgate w Brisbane. Oceaniczna przygoda australijskiego konia wyścigowego wywołała gorączkową 90-minutową misję ratunkową, podczas której lokalna policja wodna i wolontariusze próbowali sprowadzić na ląd pięcioletniego wałacha, który kierował się na co raz głębsze wody. Akcja ratunkowa została zakończona pomyślnie.

 

Polscy kawalerzyści, ułani- dbali bardzo o swoje konie. Czy są znane Ci jakieś historyczne ciekawostki, rytuały związane z końmi w wojsku?

Konie dla żołnierzy były bardzo ważne, może i nawet najważniejsze. Przytoczę cytat Bolesława Wieniawa-Długoszowskiego:

„Bo w sercu ułana gdy położysz je na dłoń, na pierwszym miejscu panna, przed panną tylko koń“. 

Polska kawaleria posiadała rytuał higieny konia. Z należytą starannością zawsze dbano o zapewnienie wierzchowcom czystego powietrza w stajniach i przestrzeni w boksach oraz poza nimi, do codziennych rytuałów należał porządek stajenny i dogląd koni, karmienie, pojenie, praca, podkuwanie, zajazdka, podkuwanie i właściwy trening.

Rytuał higieny przynosił nienaganne efekty. Konie były zdrowe, wydolne i odporne. Stajnie były dobrze wietrzone, ściółka była wymieniana na bieżąco, raz w tygodniu ściany i sufity były omiatane wiechciem słomy, konie pojono 3 razy dziennie do woli przed odpasem. Woda musiała być co najmniej dwie godziny odstana aby nabrała temperatury otoczenia. Punktualny i rutynowy odpas polegał na zadaniu dużej ilości siana na 30 minut przed podaniem pełnej racji owsa. Po paszy treściwej w jednym odpasie jeszcze raz zadawano koniom siano. Zwracano uwagę aby ilość paszy treściwej była dostosowana do indywidualnych potrzeb konia. Stroniono od wykorzystywania koni ponad siły a większość chorób uznawano za konsekwencję wyczerpania i niewłaściwej higieny. Pożądanym sianem w kawalerii było siano zielone z traw słodkich (nie torfowych) odznaczające się umiarkowaną ilością delikatnych łodyg i dużą ilością masywnych liści. Do codziennych obowiązków żołnierzy należało także dokładne mycie żłobów i wiader oraz dbanie o właściwą atmosferę i spokój psychiczny koni podczas karmienia i innego obrządku. Hołdował pogląd, że praca dla konia jest nie tylko jego obowiązkiem ale wręcz jest dla niego zbawienna i przyczynia się do podtrzymania dzielności i zdrowia. Praca, którą koń wykonywał musiała odbywać się we właściwy sposób ponieważ gdy przebiegała niewłaściwie przynosiła więcej szkody niż pożytku. Higieniczny system pracy dążył do uzyskania koni w „dobrej kondycji“ zauważalnej gołym okiem. Odpoczynek od pracy  był dozowany umiejętnie. Do codziennych rytuałów należało także szczotkowanie koni, które miało na celu otworzenie porów, usunięcie potu i wydzielin skóry oraz zgromadzonych zanieczyszczeń. Każdy koń miał własne przybory do czyszczenia, w tym prywatną kopystkę. Zwierzęta czyszczono poza stajnią. Do elementu higieny koni należało także ich poranne pławienie w sezonie letnim. Żołnierzy obowiązywały również szczegółowe przepisy siodłania, kiełznania, zajeżdżania i ujeżdżania koni. Komfort i dobrostan konia stawiano na piedestale. We wstępie do instrukcji kawaleryjskiej z 1931 roku napisano: „Celowe wyzyskanie konia, jako siły roboczej zależy w dużym stopniu od podkuwania, które powinno być wykonane według ustalonych zasad. Wykonanie poszczególnych czynności podkuwania jest uzależnione od kształtu, wad i chorób kopyt, postaw kończyn oraz chodów. Poza tem, podkuwanie powinno być przystosowane do rodzaju pracy konia i właściwości gruntu“.

Rytuał ujeżdżania określała instrukcja ujeżdżania koni z 1936 roku i mówiła co należy do obowiązków każdego właściciela młodego konia oraz o tym jak należy postępować z koniem między 3,5 a 5-tym rokiem życia. Zasady ogólne przejawiają poniższe cytaty:

 „2. Określenie ujeżdżenia

… Ćwiczenia muszą być stosowane stopniowo i w taki sposób, aby każde nowe wynikało z poprzedniego. Systematyczne ujeżdżenie z uwzględnieniem indywidualnej budowy, temperamentu i charakteru może nawet najgorsze konie odpowiednio przygotować do służby, natomiast wadliwa praca psuje konie, choćby miały z natury najlepsze dane....“

 „4. Ujeżdżenie pod względem psychicznym

Ujeżdżenie pod względem psychicznym polega na nauczeniu konia rozumienia wszelkich pomocy, czyli środków, którymi jeździec przekazuje mu swoją wolę, oraz na wyrobieniu w koniu zaufania do jeźdźca i posłuszeństwa jego woli.

Praca ta wymaga od jeźdźca niezwykłej cierpliwości i łagodności, a zarazem energii i stanowczości, tj. tych cech, które muszą znamionować każdego człowieka, dążącego do porozumienia się ze zwierzęciem i do podporządkowania go swej woli.

Ujeżdżacz musi się trzymać zasady, nakazującej szukania przyczyny niepowodzeń przede wszystkim w swym nieodpowiednim postępowaniu, następnie w budowie konia, a w końcu dopiero w jego trudnym charakterze.“

 

Podobno koń potrafi wrócić sam do domu - prawda czy mit?

Prawda. Konie potrafią wrócić samodzielnie do domu, do swojego stada. Potrafią to zrobić nawet wtedy, kiedy zostały wywiezione ze swojego podwórka i nie wiedzą gdzie się znajdują. Konie posiadają prywatny „system GPS“. Ten GPS to system mapowania obrazu i zapachu. Jednym słowem koń znajdując się w danym otoczeniu zapamiętuje wizualne punkty orientacyjne, które kolejno pomagają mu zorientować się w terenie. Jest to zdolność, którą posiadają wszystkie dzikie konie , które muszą zapamiętywać miejsca bogate w pożywienie i wodę na bardzo obszernych terenach. Własne odchody a także inne zapachy lotne wyczuwane przez konia po drodze tworzą tak zwaną mapę zapachową. Oba systemy mapowania są procesem poznawczym. Problem z tego typu mapowaniem polega na tym, że działa jeśli koń zna obszar lub podąża za zapachem innego konia lub drogą, którą przemierzył samodzielnie. Jeśli koń znajduje się w dotąd nieznanym dla niego miejscu nie może polegać na tej wewnętrznej mapie. Jednak w takich sytuacjach koń może zdać się na wewnętrzny kompas. Konie, dla rozeznania w przestrzeni i nawigacji potrafią wykorzystać pole magnetyczne ziemi. Chociaż nie wiadomo do końca jak to robią to ostatnie badania wykazały, że są w tym równie dobre jak nietoperze, ptaki czy łososie lub inne ssaki.

Wszystkie konie posiadają zdolność nawigacji. Konie islandzkie zdają się być w tym najwybitniejsze. Puszczane są luzem po długich dniach pracy pod siodłem a następnie pozostawiane by samodzielnie odnalazły drogę do domu, którą zawsze znajdują. Nie jest to jednak tak silne i specyficzne dla innych ras i zawsze będą konie lepsze lub gorsze w nawigacji. Dodatkowo sygnał z pola magnetycznego może zostać zakłócony i przerwany zwłaszcza gdy w pobliżu znajdują się silne linie energetyczne, które wytwarzają własne pole magnetyczne co może spowodować, że koń się zgubi.

 

Koń rozpoznaje właściciela po głosie - prawda czy fałsz?

Prawda. Koń potrafi rozpoznać swojego właściciela po głosie i stworzyć mentalny obraz znajomych mu ludzi. Naukowcy z Uniwersytetu Sussex ujawnili, że konie rozpoznają głos swojego właściciela z ukrytego głośnika. Gdy słyszą głos znanej osoby częściej spoglądają w kierunku źródła dźwięku w odróżnieniu kiedy słyszą głos osoby obcej. Jest to tak zwana  percepcja międzymodalna obejmująca interakcję pomiędzy dwoma lub więcej różnymi zmysłami. W innych badaniach wysnuto sugestię, że konie w naturalny sposób wykorzystują ten rodzaj percepcji do identyfikacji wielu indywidualnych osób w ich życiu codziennym. Badania dowiodły też, że za tę zdolność bardziej odpowiedzialna jest lewa półkula mózgu wierzchowców.

 

Czy koński włos z ogona faktycznie gra pierwsze skrzypce? Czy naprawdę używany jest do smyczka?

Prawda. A osobą odpowiadającą za dobór właściwego włosia jest lutnik. Można wyróżnić włosie mongolskie, polskie, syberyjskie czy mieszane. Do produkcji smyczków używa się włosów z ogonów koni zamieszkujące chłodniejsze klimaty. Włosy z ogonów wierzchowców zamieszkujące klimat ciepły są delikatniejsze i bardziej podatne na zerwania. Jasne ogony dają dźwięki wyższe, ciemne niższe.  Końskie włosie jest bardzo wytrzymałe a jego wymiana w smyczkach zachodzi raz na kilka miesięcy.

Pojedynczy smyczek do skrzypiec zużywa 160-180 końskich włosów.

 

Czy koń potrafi zmienić kolor sierści?

Istnieje masa czynników, które mogą mieć wpływ na umaszczenie konia w ciągu jego życia pomimo, że genetyka nie ulega zmianie.

 

1. Zmiana umaszczenia zależna od wieku.

Źrebięta z reguły rodzą się jaśniejsze niż przyjmą docelową barwę. Dla przykładu kasztanowe źrebięta potrzebują czasem prawie miesiąca aby pojawiła się u nich pigmentacja skóry i tęczówki. Źrebięta gniade zwykle są praktycznie pozbawione czarnej sierści na nogach a ich ciało postrzegane jest często jako jednolicie ubarwione. Skarogniade rodzą się podobne do gniadych jednak z ciemniejszymi nogami. Przydymione czarne źrebięta często są popielate, często z żółtawym lub beżowym odcieniem a nawet kare na początku często mają popielatą sierść. Ogólnie rzecz biorąc jasny kolor źrebiąt jest naturalnym mechanizmem ochronnym kamuflującym je przed drapieżnikami. Czasem źrebięta mogą mieć prymitywne oznaczenia jak czarną pręgę na grzbiecie lub paski zebroidalne. Oznaczenia te znikają po zrzuceniu źrebięcej sierści. Niektóre z barw zostają uzupełniane w trakcie życia. Appalooasa, szarości i sabino (białe plamki) zmieniają się z czasem.

2. Sierść dorosłego konia jest ciemniejsza ponieważ jest mocniej wysycona pigmentem.

Wyjątkiem są maści szampańskie a także siwe, gdzie u źrebaka i młodego konia następuje wzmożona chromogeneza (wytwarzanie pigmentu) a następnie stopniowo słabnie lub zatrzymuje się całkowicie. Prawdziwy kolor konia można „łatwo“ określić tylko u źrebiąt ras, które mają wąski zakres maści. Jeśli chodzi o białe znaczenia to mogą być one duże przy urodzeniu i zmniejszać się wraz z wiekiem. Na drugim końcu  spektrum wiekowego zmiana zostanie ponownie zauważona gdy koń stanie się starszy. Sierść starszych koni może tracić połysk i wysycenie kolorem, u niektórych może pojawić się siwizna, szczególnie na czole lub w pachwinie. W przeciwieństwie do uwarunkowania genetycznego wczesnego siwienia, które poprzedza powstawanie siwizny, siwienie starcze zwykle rozpoczyna się po 25 roku życia, choć w niektórych przypadkach występuje już w wieku 15 lat.

3. Zmiana barwy pod wpływem środowiska.

Kolor włosów zależy również od czynników klimatycznych i pogodowych. W umiarkowanych strefach klimatycznych ze znacznymi sezonowymi zmianami temperatury konie mają tendencję do zauważalnych zmian w poszczególnych porach roku. Zimą w niektórych klimatach sierść koni staje się dłuższa, bardziej szorstka oraz grubsza. Staje się matowa i traci połysk. Kolor może stać się ciemniejszy lub jaśniejszy. W Polsce konie gniade, kasztany, dereszowate ciemnieją zimą i jaśnieją na lato. Biorąc pod uwagę wahania sezonowe optymalnym momentem na określenie umaszczenia jest początek lata kiedy okrywa zimowa jest zrzucona ale koń nie jest wystawiony jeszcze na intensywnie palące słońce.

Pływanie w wodzie morskiej sprawia, że sierść staje się jaśniejsza, a słońce, pot i piasek sprawiają, że sierść blaknie. Nadmierne stosowanie szamponów może zmatowić włos.

4. Zmiana koloru pod wpływem składników odżywczych.

Pokarm bogaty w białko stymuluje powstanie pigmentu. Konie ze znacznymi ilościami feomelaniny (gniade, kasztany, palomino) są szczególnie wrażliwe na zmiany w diecie. Olej lniany, lucerna, koniczyna, siano z roślin strączkowych powodują, że sierść staje się ciemniejsza. Wiele młodych źrebiąt kasztanowych staje się dość ciemnych po zrzuceniu okrywy źrebięcej z powodu dużej ilości mleka matki i dobrej wiosennej diety.

Zwykle matowy kolor konia wskazuje na problem dietetyczny.

 

Marcinie, mam nadzieję, że czytałeś moje odpowiedzi z taką samą uciechą, z jaką ja na nie odpowiadałam. Pisanie tego listu było dla mnie bardzo intrygujące.

Pozdrawiam Cię ciepło,

Ania